In 2018 had 57 procent van de mensen minimaal één chronische aandoening; in 2040 is dat 60 procent

Door de bevolkingsgroei en de vergrijzing stijgt het percentage mensen dat bij de huisarts geregistreerd staat met één of meerdere chronische aandoeningen in het Trendscenario van 57 procent (9,9 miljoen) in 2018 naar 60 procent (11,4 miljoen) in 2040. Het percentage mensen dat een enkele chronische aandoening heeft, daalt licht van ruim 26 procent in 2018 naar 25 procent in 2040. Het percentage mensen met meer dan één chronische aandoening neemt dus toe (zie volgende grafiek). Deze cijfers zijn een weergave van de mensen die ooit een registratie van een chronische ziekte in hun huisartsendossier hebben gehad. Ze geven geen informatie over de hoeveelheid zorg die mensen gebruiken voor hun aandoeningen of hoe gezond of beperkt mensen zich voelen.

Eén op de drie Nederlanders heeft in 2040 twee of meer chronische aandoeningen, en ruim één op de vijf drie of meer

Door de vergrijzing is er in het Trendscenario een toename van het percentage mensen met meerdere aandoeningen (multimorbiditeit). Ouderen hebben namelijk vaker dan jongeren meerdere aandoeningen tegelijk. Het percentage mensen dat bij de huisarts geregistreerd staat met twee of meer chronische aandoeningen neemt toe van 31 procent (5,3 miljoen mensen) in 2018 naar ruim 34 procent in 2040 (6,6 miljoen mensen). Deze toename komt grotendeels voor rekening van de groep met drie of meer chronische aandoeningen. Voor deze groep zijn de percentages 17,4 procent (3,0 miljoen mensen) in 2018 en 21,2 procent (4,0 miljoen mensen) in 2040. In 2018 had 43 procent van de Nederlanders geen chronische aandoening. Dit percentage daalt tot 40 procent in 2040.

Net als in 2018 komen in 2040 artrose en nek- en rugklachten het meeste voor

In het Trendscenario lijkt de toekomstige top tien van meest voorkomende aandoeningen op de huidige top tien. Net als in 2018 zijn de meest voorkomende aandoeningen in 2040 artrose, nek- en rugklachten en bovenste luchtweginfecties. De meeste van de aandoeningen in de grafiek zijn ouderdomsziekten. Door de vergrijzing neemt hun vóórkomen daarom sterk toe. Bij artrose wordt de toename mede veroorzaakt door het voortzetten van een stijgende trend in het vóórkomen ervan. Angststoornissen is niet zozeer een ouderdomsziekte. De toename van angststoornissen is daardoor relatief laag. Veel van de aandoeningen in de top tien hangen ook samen met leefstijl. De invloed van mogelijk nieuwe toekomstige ontwikkelingen in leefstijl is echter niet in deze projectie meegenomen; deze zouden het vóórkomen van aandoeningen in de toekomst dus nog kunnen beïnvloeden. Deze ranglijst is gebaseerd op de VTV-selectie van ruim 70 belangrijke aandoeningen. Er is hier alleen gekeken naar het vóórkomen van aandoeningen en niet naar de ernst ervan. Aandoeningen die ook veel voorkomen in 2040 maar buiten de top tien vallen zijn bijvoorbeeld beroerte en onderste luchtweginfecties.

Bron: NIVEL Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg (Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg) en andere bronnen, RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)


Artrose en gezichtsstoornissen behoren tot grootste stijgers in absoluut aantal

Doordat we tegelijkertijd te maken krijgen met een groei van de bevolking en de vergrijzing, komen in het Trendscenario de meeste aandoeningen in 2040 vaker voor dan in 2018. Artrose, gezichtsstoornissen en diabetes stijgen het meest in aantal. In 2040 zijn er bijvoorbeeld ruim een miljoen meer mensen met artrose dan in 2018. Naast de vergrijzing komt deze grote stijging van artrose ook doordat de stijgende historische trend is doorgetrokken naar de toekomst. Deze is mogelijk te verklaren door een toename in overgewicht in de bevolking. Het aantal mensen met dementie is relatief wat lager maar verdubbelt wel van 185.000 in 2018 tot 359.000 in 2040 (niet in tabel). Net als in de vorige tabel is deze ranglijst gebaseerd op de VTV-selectie van ruim 70 belangrijke aandoeningen.
 

Bron: NIVEL en andere bronnen, RIVM