Bredere uitkomsten van gezondheid

Dit onderdeel van het Trendscenario gaat over onze gezondheid in de toekomst. Daarbij gaat het om vragen als: Hoe gezond voelen we ons in de toekomst? Hoeveel mensen ervaren geen beperkingen in hun activiteiten? Hoeveel mensen voelen zich in de toekomst eenzaam en hoe ervaren we onze psychische gezondheid in de toekomst? Het Trendscenario heeft tot doel om toekomstige maatschappelijke opgaven voor volksgezondheid en zorg te identificeren. Het Trendscenario is geen voorspelling maar een verkenning van mogelijke ontwikkelingen tussen nu en 2040. Het gaat uit van het voortzetten van de historische trends zonder dat er nieuw beleid wordt ingezet. In de projecties is rekening gehouden met toekomstige groei van de bevolkingsomvang en veranderingen in de leeftijdssamenstelling van de bevolking (vergrijzing). Daar waar relevant en mogelijk zijn ook toekomstige veranderingen meegenomen in het vóórkomen van bijvoorbeeld ziekten en determinanten. Het Trendscenario is gebaseerd op veronderstellingen over hoe trends zich zullen voortzetten in de komende 20 jaar. Hoe deze zich precies zullen ontwikkelen is echter onzeker. Het Trendscenario laat slechts één van de mogelijke toekomstscenario’s zien. In het achtergronddocument over de methoden vindt u meer informatie over de onzekerheden rondom de projecties.

  • De goede ervaren gezondheid blijft stabiel, ondanks de vergrijzing.
  • Ouderen ervaren steeds minder beperkingen om lichamelijk actief te zijn.
  • Het aantal eenzame 75-plussers stijgt met 700 duizend.
  • Het aantal mensen, dat onvoldoende regie ervaart over hun eigen leven, neemt toe in de toekomst.

We voelen ons in 2040 even gezond als nu, ondanks de vergrijzing

We voelen ons in 2040 even gezond als nu, ondanks de vergrijzing

Ouderen voelen zich over het algemeen minder gezond dan volwassenen en jongeren. Het is daarom logisch te veronderstellen dat Nederlanders zich door de vergrijzing in de toekomst gemiddeld minder gezond voelen. Het Trendscenario laat dit echter niet zien. Hoewel onze populatie ouder wordt, voelen we ons in de toekomst even gezond.

Volgens het Trendscenario blijft in de periode tot 2040 het percentage mannen met een goede ervaren gezondheid vrijwel constant op 82 procent. Ook bij vrouwen zien we geen grote veranderingen tot 2040 en blijft het percentage vrouwen met een goede ervaren gezondheid rond de 76 procent.

Goede ervaren gezondheid

Sla de grafiek Goede ervaren gezondheid over en ga naar de datatabel

Bron: CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek), RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)

Het percentage mensen met een goede ervaren gezondheid stijgt voor alle leeftijdsklassen

Het percentage mensen met een goede ervaren gezondheid stijgt voor alle leeftijdsklassen

De ervaren gezondheid neemt af naarmate de leeftijd stijgt. Van de ouderen (75 jaar en ouder) heeft in 2040 ongeveer 55 procent een goede ervaren gezondheid terwijl dat voor de leeftijdsklasse 45 tot 55-jarigen 78 procent is. In het Trendscenario zien we dat voor alle leeftijdsklassen boven de 45 jaar na 2018 het percentage mensen met een goede ervaren gezondheid met bijna 2 procentpunt stijgt.

Goede ervaren gezondheid naar leeftijd

Sla de grafiek Goede ervaren gezondheid naar leeftijd over en ga naar de datatabel

Bron: CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek), RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)

Evenveel mensen hebben beperkingen in 2040 als nu, ondanks de vergrijzing

Evenveel mensen hebben beperkingen in 2040 als nu, ondanks de vergrijzing

Beperkingen in het uitvoeren van activiteiten op het gebied van zien, horen en bewegen komen over het algemeen meer voor bij ouderen dan bij jongeren. Door de vergrijzing is te verwachten dat het percentage Nederlanders met beperkingen in activiteiten in de toekomst toe zal nemen. Het Trendscenario laat echter zien dat in de periode 2018-2040 het deel van de Nederlanders van 16 jaar en ouder dat geen beperkingen ervaart in zien, horen en bewegen, nauwelijks verandert. Dit geldt zowel voor mannen als voor vrouwen. Bij vrouwen blijft het percentage dat geen beperkingen in activiteiten ervaart in de toekomst ook kleiner dan bij mannen. De overgrote meerderheid van de Nederlanders (87 procent) ervaart zowel in 2018 als in 2040 geen beperkingen in activiteiten. In 2040 zal volgens het Trendscenario 9% van de mannen van 16 jaar en ouder (0,7 miljoen mannen) en 16,3 procent van de vrouwen van 16 jaar en ouder (1,3 miljoen vrouwen) beperkingen hebben het uitvoeren van activiteiten op het gebied van zien, horen en bewegen.

Zonder beperkingen

Sla de grafiek Geen beperkingen in activiteiten over en ga naar de datatabel

Bron: CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek), RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)
Het betreft het percentage personen van 16 jaar en ouder dat geen beperkingen ervaart bij activiteiten op het gebied van zien, horen en mobiliteit.

Het percentage ouderen zonder beperkingen neemt het meest toe

Het percentage ouderen zonder beperkingen neemt het meest toe

Het Trendscenario laat zien dat een steeds groter deel van de 45-plussers in de toekomst geen beperkingen ervaart in het uitvoeren van activiteiten op het gebied van zien, horen en bewegen. Dit komt vooral door een afname van beperkingen in beweegactiviteiten (niet in grafiek). De toename in het percentage personen zonder beperkingen is het grootst voor mensen van 75 jaar en ouder. Het percentage mensen van 75 jaar en ouder zonder beperkingen in activiteiten stijgt naar 63 procent in 2040. Een mogelijke verklaring van de trend bij mensen van 75 jaar en ouder is dat bij deze ouderen simpelweg de meeste winst is te behalen. Daarnaast worden hulpmiddelen steeds beter, zoals scootmobielen, brillen, gehoorapparaten, en domotica.

Geen beperkingen naar leeftijd

Sla de grafiek Geen beperkingen in activiteiten naar leeftijd over en ga naar de datatabel

Bron: CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek), RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)

Het aantal eenzamen neemt toe, vooral bij alleenwonenden

Het aantal eenzamen neemt toe, vooral bij alleenwonenden

Het Trendscenario laat zien dat het aantal eenzame Nederlanders van 20 jaar en ouder in de toekomst toeneemt. Het aantal alleenwonende eenzamen neemt in de toekomst meer toe dan het aantal samenwonende eenzamen. Dat geldt zowel voor matige als voor ernstige eenzaamheid. In totaal neemt het aantal eenzamen toe van 5,8 miljoen in 2018 naar bijna 6,7 miljoen mensen in 2040 (bijna 45 procent van de volwassenen van 20 jaar en ouder). Dat is een toename van 875.000 mensen die zich eenzaam voelen. Het grootste deel van deze mensen voelt zich matig eenzaam, maar ook ernstige eenzaamheid komt in de toekomst vaker voor. Het aandeel ernstig eenzamen onder alle eenzamen verandert nauwelijks tussen 2018 en 2040. De toename van het aantal eenzamen in de toekomst komt door de vergrijzing en doordat er in de toekomst meer eenpersoonshuishoudens zullen zijn (eenzaamheid komt meer voor bij alleenwonenden dan bij samenwonenden). Hoewel eenzaamheid een probleem van alle leeftijden is, neemt eenzaamheid over het algemeen toe met het ouder worden.

Eenzaamheid

Sla de grafiek Eenzaamheid naar samenlevingsvorm over en ga naar de datatabel

Bron: Gezondheidsmonitor Volwassenen, GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst)'s, CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) en RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)
Betreft personen van 20 jaar en ouder

Het aantal eenzame mensen van 75 jaar en ouder neemt toe met 700.000

Het aantal eenzame mensen van 75 jaar en ouder neemt toe met 700.000

Het Trendscenario laat zien dat het aantal eenzame Nederlanders vooral toeneemt bij mensen van 75 jaar en ouder. Het gaat hierbij om een combinatie van mensen die zich matig of ernstig eenzaam voelen. Het aantal eenzame mensen van 75 jaar en ouder neemt toe van ruim 740 duizend in 2018 naar ruim 1,4 miljoen in 2040 (ongeveer 55 procent van de mensen van 75 jaar en ouder).

 Ook bij 65-74-jarigen neemt het aantal eenzamen in de toekomst toe, terwijl het aantal eenzamen in de leeftijdsgroep van 45 tot en met 64 jaar juist afneemt. De toename van het aantal eenzamen onder mensen van 75 jaar en ouder heeft te maken met de vergrijzing waardoor er in de toekomst relatief meer zeer oude ouderen zijn onder mensen van 75 jaar en ouder. Eenzaamheid komt het meest voor onder de oudste groep ouderen.

Eenzaamheid naar leeftijd

Sla de grafiek Eenzaamheid naar leeftijd over en ga naar de datatabel

Bron: Gezondheidsmonitor Volwassenen, GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst)'s, CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) en RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)

Het aantal mensen dat onvoldoende regie ervaart over het eigen leven neemt toe in de toekomst

Het aantal mensen dat onvoldoende regie ervaart over het eigen leven neemt toe in de toekomst

Het Trendscenario laat zien dat in de toekomst meer mensen onvoldoende regie over hun eigen leven zullen ervaren. Deze toename geldt zowel voor mannen als vrouwen, maar het aantal vrouwen dat onvoldoende regie ervaart neemt meer toe dan het aantal mannen. Tussen 2018 en 2040 neemt het aantal mensen dat onvoldoende eigen regie ervaart toe van 1,38 miljoen naar 1,67 miljoen. Dit heeft vooral te maken met de vergrijzing. Over het algemeen ervaren ouderen minder eigen regie over hun leven dan jongeren (niet in grafiek). Mannen ervaren gemiddeld iets meer eigen regie dan vrouwen.

Onvoldoende regie

Sla de grafiek Ervaren onvoldoende regie over het eigen leven over en ga naar de datatabel

Bron: Gezondheidsmonitor Volwassenen, GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst)'s, CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) en RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)
Betreft personen van 20 jaar en ouder